عطار نیشابوری، ابوالمجد مجدود بن علی بن محمد نیشابوری، شاعر و ادیب فارسی زبان قرن ششم هجری و از بزرگان شعر پارسیگویان محسوب میشود. او در سال ۵۲۸ هجری قمری در شهر نیشابور در خراسان متولد شد و در همان شهر در سن ۷۵ سالگی درگذشت. در این مقاله به بررسی زندگینامه این فرد بزرگ میپردازیم
زندگی نامه عطار نیشابوری
عطار نیشابوری به دلیل اشعارش در ادبیات فارسی بسیار مشهور است. آثار او شامل دیوانی به نام «اسرار الشعرا» و «الحکمة المتعالیه فی الاسفار العلیه» میباشد. از معروفترین شعرهای عطار میتوان به «منزل مراد»، «مثنوی»، «فردوسی شاهنامه» و «الحکمه المتعالیه» اشاره کرد.
عطار نیشابوری از شاعرانی بود که به طرزی بسیار زیبا و شیوا و با توانایی بی نظیری در بیان احساسات و افکار خود، توانست به یکی از بزرگان ادبیات فارسی تبدیل شود. او در شعرهای خود به تصویر کشیدن مفاهیم معنوی و اخلاقی و عرفانی میپرداخت.
محل زندگی عطار نیشابوری و دوران کودکی
عطار نیشابوری در شهر نیشابور، واقع در خراسان، ایران، متولد شد و در همانجا بزرگ شد. در دوران کودکی او، نیشابور یکی از شهرهای بزرگ و مهم در شرق ایران بود که در آن زمان، مرکز تحصیل و علم بود. در این شهر، عطار با فراگیری دین، ادبیات و عرفان، شروع به نوشتن شعر کرد و از جمله اشعار او در این دوران، “نظم فردوسی شاهنامه” میباشد که در مدح و تمجید از شاهنامه و فردوسی است. به عنوان یکی از بزرگترین شاعران فارسیگویی، عطار نیشابوری همیشه به موضوعات ادبی، عرفانی و معنوی علاقهمند بود و این موضوعات در شعرهای او بسیار ظاهر است.
آثار عطار نیشابوری
عطار نیشابوری، یکی از بزرگترین شاعران و ادبیاتپژوهان فارسیزبان، در دوران خود به نوشتن بیش از ۱۰۰ دیوان شعر پرداخته است. از جمله آثار او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیوان “اسرارالشعرا”: این دیوان شامل بیش از ۴۰۰۰ بیت شعر به صورت مجموعهای از شعرهای غزل، قصیده و رباعی است که در آن عطار به بیان مفاهیم و ارزشهای معنوی و عرفانی پرداخته است.
- “منطق الطیر”: این اثر، نوعی شعر معروف عرفانی است که در آن عطار با استفاده از تصاویر و مثالها، به بیان مسائل معنوی میپردازد. این شعر به دلیل زیبایی و تأثیرگذاری آن در ادبیات فارسی مشهور است.
- “مثنوی معنوی”: این اثر، معروفترین اثر عطار نیشابوری است که شامل بیش از ۲۶ هزار بیت شعر به صورت رباعی است. در این شعر، عطار به بیان اصول و مفاهیم معنوی و عرفانی و همچنین داستانهای مشهور و تأثیرگذار در تاریخ اسلامی میپردازد.
- “حکمتنامه”: این کتاب شامل ۱۴۴ حکمت و مضامین معنوی است که در آن عطار به بیان نکاتی درباره زندگی و اخلاق انسانی پرداخته است.
- “الهی نامه”: این اثر شامل بیش از ۶۰۰۰ بیت شعر به صورت قصیده است که در آن عطار به بیان ارزشهای معنوی و عرفانی میپردازد.
- “فردوسی شاهنامه”: در این شعر، عطار به تمجید و مدح فردوسی و شاهنامهاش پرداخته است.
مرگ عطار نیشابوری
مرگ عطار نیشابوری در سال ۶۲۳ هجری قمری در نیشابور اتفاق افتاد. برخی منابع میگویند که عطار به دستور محمد خوارزمشاه، پادشاه خراسان در آن زمان، به خاطر نوشتن شعرهایی که او را از راه حق رانده بودند، به قتل رسیده است. اما این موضوع توسط برخی مورخان و شاعران در شکست است و دلایل دیگری برای مرگ وی نیز وجود دارد. به هر حال، عطار نیشابوری پس از مرگ، به عنوان یکی از بزرگترین شاعران فارسیزبان به یادگار مانده است و آثار او همواره در بین علاقهمندان به ادبیات فارسی مورد توجه و تحلیل قرار گرفتهاند.